Pełzacza leśnego można spotkać nie tylko w Europie i Azji, lecz również w Ameryce Północnej, od Kanady do Meksyku. W Polsce jest średnio licznym gatunkiem lęgowym.
Ptak ten zasiedla lasy iglaste i mieszane, rzadziej liściaste, występuje nie tylko na skrajach, lecz również w głębi dużych kompleksów leśnych. Pełzacz leśny jest świetnie przystosowany do wspinania się po pniach drzew. Nie potrafi poruszać się głową w dół jak kowalik. Ma długie ostre pazury i silne, sztywne sterówki, które ? podobnie jak dzięcioły ? wykorzystuje jako podpórkę.
Okres lęgowy trwa od kwietnia do lipca. Pełzacz leśny jest typowym dziuplakiem. Buduje gniazdo najczęściej w szczelinach drzew, za spękaniami kory lub w stertach drewna. Jest ono pokaźną budowlą jak na tak małego ptaka. Cechą charakterystyczną gniazda jest duża ilość małych, suchych, często świerkowych gałązek, luźno poukładanych w wybranej szczelinie. Podstawa ma czasem 40 cm wysokości, a na jej wierzchu znajduje się właściwe gniazdo z suchych traw, pasków kory, piór, włosia i pajęczyny. Samica wysiaduje 5?7 jaj przez 14?15 dni. Pisklęta pozostają pod opieką rodziców przez 16 dni. W czerwcu lub lipcu samica przystępuje do drugiego, mniej licznego, lęgu.
Pełzacz leśny, podobnie jak pełzacz ogrodowy, jest ptakiem osiadłym, łączy się zimą w stada z sikorami i koczuje po okolicy. Populacje północne są wędrowne.
Pełzacz leśny jest małym, wysmukłym ptakiem o delikatnym, zakrzywionym do dołu dziobie. Jego upierzenie ma barwy ochronne i dobrze maskuje ptaka na tle kory drzew. Płaszcz jest tabakowobrązowy z jasnymi i ciemnymi paskami, spód ciała ma prawie biały, a nad okiem jasną brew. Nie ma różnicy w ubarwieniu osobników obu płci. Młode mają żółtobiały spód i gęstsze, lecz mniej wyraźne znakowanie na plecach.
Dziób u ptaków dorosłych jest nieco krótszy niż u bardzo podobnego pełzacza ogrodowego, lecz pazur tylnego palca jest zwykle dłuższy (8?10 mm) niż palec tylny i mniej zakrzywiony. Błyszczące, białe jaja mają małe, czerwone plamki, głównie na tępym biegunie. Pełzacz leśny przeszukuje korę od podstawy pnia ku szczytowi, a następnie przelatuje na sąsiednie drzewo.
Pełzacz leśny
