Sójka zamieszkuje całą Europę, północną Afrykę i Azję z wyjątkiem południowych rejonów. W Polsce występuje wyłącznie w górach i jest średnio licznym gatunkiem lęgowym. Występuje we wszystkich typach lasów, choć najchętniej wybiera stare lasy mieszane, zadrzewienia śródpolne i duże, stare parki.
Sójka jest bardzo ostrożna, a jej ostre krakanie ostrzega wszystkich mieszkańców lasu przed niebezpieczeństwem. Jej repertuar wokalny jest bardzo zróżnicowany, może też naśladować różne dźwięki i głosy innych ptaków. Sójka unika otwartych przestrzeni. Po ziemi skacze niezgrabnie.
Ptak ten przylatuje w marcu i kwietniu. Okres lęgowy trwa od kwietnia do maja. Od kwietnia samiec i samica zaczynają budowę gniazda, które może być umieszczone zarówno na drzewie liściastym, jak też iglastym. Często gnieżdżą się w kępach świerków, blisko brzegu lasu. Gniazdo jest stosunkowo małe i płaskie. Warstwa zewnętrzna zbudowana jest z gałązek, wewnętrzna z suchych traw i korzonków. Pełny lęg składa się z 5?6 jaj. Wysiadują oba ptaki po złożeniu pierwszego jaja, przez 16?17 dni. W trzy tygodnie po wykluciu młode są na tyle niezależne, że mogą opuścić gniazdo i koczować z rodzicami po okolicy.
Sójka zjada zarówno pokarm roślinny, jak i zwierzęcy ? ten ostatni głównie w okresie lęgowym. Młode żywią się różnymi bezkręgowcami, lecz również małymi kręgowcami, takimi jak myszy i małe ptaki. Sójka niszczy wiele lęgów małych ptaków wróblowatych. Pokarm roślinny odgrywa ważną rolę na jesieni i w zimie, i składa się z żołędzi, bukwi, orzechów laskowych i jagód. Odlatuje we wrześniu i październiku. Sójki z północy i północnego wschodu odlatują daleko na południe i południowy zachód.
Osobniki obu płci mają takie samo beżowoszare ubarwienie ciała. Czarne i białawe piórka na głowie tworzą mały czubek. Czarne paski, biegnące w dół od dolnej szczęki, przypominają wąsy. Czarny ogon wyraźnie kontrastuje z białym kuprem. Górne pokrywy skrzydłowe są niebieskie, z ciemnymi prążkami i białymi liniami między nimi ? są one bardzo charakterystycznym elementem ubarwienia sójki.
Ponadto na skrzydłach sójki występuje duża, biała plama. Ubarwienie młodych jest nieco ciemniejsze i nie tak kolorowe. W Ameryce Północnej występują gatunki pokrewne, reprezentowane przez rodzaje Cyanocorax i Cyanicitta, tzw. niebieskie sójki. Sposobem życia nie różnią się wiele od naszej.
Sójka
„W Polsce występuje wyłącznie w górach i jest średnio licznym gatunkiem lęgowym.” to z tym „wyłącznie” to chyba pomyłka…mieszkam w kujawsko pomorskim i obserwuję sójki z okna:D
Prawda potwierdzam! 🙂
ja też się z tym nie zgadzam bo mieszkam w Wielkopolsce i też ją widziałam jest bardzo ładna
ja poluje na nią z zamiłowaniem straszny pasożyt
😥
😈 błędy ogromne błędy! ❗
HAHA
„W Polsce występuje wyłącznie w górach i jest średnio licznym gatunkiem lęgowym.” 
😥 ➡ 😐 💡 😉 🙄 😈 😡 😆 😎 😕 😯 😮 😀 😳 🙂 ❗ 👿 🙁 😛 ❓ 🙂
To co pisze poniżej jest z wikipedi:
„Zamieszkuje niemal całą Eurazję i północno-zachodnią Afrykę. W Europie areał na północy kończy się w okolicach koła podbiegunowego. Gatunek częściowo osiadły; populacje z północy i wschodu podejmują czasami dalsze wędrówki na południowy zachód; mogą wtedy tworzyć wielkie, choć często luźne, stada, liczące kilkaset do tysiąca osobników.
W Polsce rozpowszechniony w całym kraju, średnio liczny ptak lęgowy na niżu[5]. W górach spotykana do wysokości 1400 m n.p.m. W kraju najczęściej widywana w grądach i borach z domieszką drzew liściastych, a najrzadziej w górskich lasach regla górnego i rozległych monokulturowych borach[6]. Polskie populacje są w większości osiadłe, ale przez kraj przelatują sójki z krajów, gdzie warunki zmuszają je do migracji. Obce osobniki z północnej i wschodniej Europy pojawiają się od marca do kwietnia i jesienią od września do października. Szczególnie dużo pojawia się ich na Wybrzeżu, choć dolatują też do innych regionów kraju. W niektórych latach przeloty są tak liczne, że mają charakter inwazji. W minionych dekadach notowano stada złożone nawet z tysiąca sójek.”
i to warto przeczytać ponieważ to że (cytuje) ” W Polsce występuje wyłącznie w górach i jest średnio licznym gatunkiem lęgowym.” jest nie prawdą (być może niechcący napisane 😉 )
W Polsce wy stępuje w całym kraju ❗ 🙂 😀 🙂 😀
Podgatunki(z wikipedi):
Podział na podgatunki sporny. Wyróżnia się m.in. następujące podgatunki w oparciu o różne odcienie w upierzeniu, kształt czapeczki i barwę, zamieszkujące odpowiednio:
Grupa podgatunków Glandarius
sójka zwyczajna (Garrulus glandarius glandarius) – Półwysep Skandynawski, Europa Wschodnia po dorzecze Peczory, Wiatkę i Symbirsk, północne i wschodnie Bałkany, Europa na północ od Alp po Pireneje i Galicię
Garrulus glandarius brandtii – od dorzecza Peczory i Symbirska po zachodnie stoki środkowego i południowego Uralu
Garrulus glandarius rufitergum – Wielka Brytania
Garrulus glandarius hibernicus – Irlandia
Garrulus glandarius lusitanicus – Portugalia i region Salamanka
Garrulus glandarius fasciatus – południowa i wschodnia część Półwyspu Iberyjskiego
Garrulus glandarius corsicanus – Korsyka
Garrulus glandarius ichnusae – Sardynia
Garrulus glandarius albipectus – Półwysep Apeniński oraz bałkańskie wybrzeża Adriatyku i morza Jońskiego
Garrulus glandarius jordansi – Sycylia
Garrulus glandarius graecus – od Peloponezu po Kosowo, południową Serbię i Bułgarię
Garrulus glandarius cretorum – Kreta
Garrulus glandarius ferdinandi – turecka cześć Tracji i południowo-wschodnia Bułgaria
Grupa podgatunków Brandthii
sójka tajgowa (Garrulus glandarius brandtii) – od północnego Uralu i jego wschodnich stoków w części środkowej i południowej przez Syberię po Bajkał, Ałtaj i Sajany
Garrulus glandarius bambergi – Mongolia, Zabajkale po Sachalin południowe Kuryle, Hokkaido i Półwysep Koreański
Garrulus glandarius kansuensis – wschodni Tienszan i zachodnia Mongolia Wewnętrzna.
Grupa podgatunków Atricapillus
Garrulus glandarius krynicki – okolice Kubania, Kaukaz i Zakaukazie oraz północna Azja Mniejsza na wschód od miasta Samsun.
Garrulus glandarius iphigenia – Krym
Garrulus glandarius anatoliae – Anatolia, zachodnia Azja Mniejsza oraz Rodos, Lesbos i Kos. Na wschodzie sięga po północny Irak i góry Zagros
Garrulus glandarius samios – Samos i Ikaria
sójka jasna (Garrulus glandarius atricapillus) – Liban, Syria, Izrael i Zachodni Brzeg.
sójka algierska (Garrulus glandarius cervicalis) – Tunezja i północno-wschodnia Algieria
Garrulus glandarius whitakeri – północno-zachodnia Algieria
Grupa podgatunku Minor
Garrulus glandarius minor – Atlas
Garrulus glandarius glaszneri – Cypr
sójka perska (Garrulus glandarius hyrcanus) – Elbrus i południowy brzeg Morza Kaspijskiego
Grupa podgatunków Japonicus – 4 do 6 podgatunków zamieszkujących Wyspy Japońskie poza Hokkaido. Wśród nich:
sójka japońska (Garrulus glandarius japonicus)
Grupa podgatunków Bispecularis – 7 do 11 podgatunków zamieszkujących Himalaje, Chiny, zachodnią Mjanmę i północny Wietnam. Wśród nich:
sójka himalajska (Garrulus glandarius bispecularis)
Garrulus glandarius sinensis
Grupa podgatunków Leucotis
sójka białolica (Garrulus glandarius leucotis) – Junnan, wschodnia Mjanma i środkowa część Półwyspu Indochińskiego
warto przeczytać. 🙂
Charakterystyka(z wikipedi):
„Wygląd zewnętrzny
Najbarwniejszy spośród ptaków krukowatych Europy. Dobrze rozpoznawalny nawet z daleka po niecodziennym połączeniu ciemnej i jasnoczerwonobrązowej barwy z niebiesko-czarnym prążkowanym skrzydełkiem. Obie płci ubarwione jednakowo i podobnej wielkości. Większość upierzenia brązowa o pastelowym, różowym odcieniu. Kuper i dolne pokrywy ogona białe. Na zaokrąglonych skrzydłach charakterystyczne lusterka: białe oraz niebieskie z czarnym prążkowaniem. Czoło białe z czarnym kreskowaniem, od dzioba gruby czarny wąs, boki głowy są czerwonobrązowe. Sterówki i końce skrzydeł czarne. Ma brązowe tęczówki.
Pióra sójek można czasem znaleźć wśród opadających z drzew liści. Jesienią bowiem stare ptaki się pierzą i łatwo zauważyć ich barwne pióra na ziemi. Na podstawie poprzecznych czarnych prążków doświadczony ornitolog na zgubionym piórze potrafi określić wiek jego właściciela. Ptaki powyżej pierwszego roku życia mają większą liczbę prążków niż tegoroczne młode ptaki.
Dziób mocny, stalowoszary lub czarny. Nogi jasnobrązowe. Młode podobne do dorosłych, ale mają bardziej czerwonawy odcień upierzenia i mniej kreskowany wierzch głowy. Poszczególne podgatunki różnią się głównie kolorem i kształtem czapeczki oraz ogólnym odcieniem upierzenia. Rozmiarami ciała porównywalna z kawką lub gołębiem.
Pióra lusterek na skrzydłach sójki nie zawierają błękitnego barwnika; w rzeczywistości kolor bierze się stąd, że wiązka światła rozszczepia się w specjalnej strukturze pióra i odbite zostaje światło niebieskie (barwy strukturalne).” warto przeczytać
Rozmiary(z wikipedi):
Długość ciała ok. 32–35 cm
Rozpiętość skrzydeł ok. 52–58 cm
warto przeczytać 🙂
Masa ciała(z wikipedi):
ok. 150–180 g
warto przeczytać 😎
Głos(z wikipedi):
„To ptak znany z tego, że w lasach alarmuje głośnym, przenikliwym, ostrym skrzekiem: „kreecz” lub „kszaach”, poza tym odzywa się wieloma innymi, gardłowymi dźwiękami. Bardzo hałaśliwa, w zaniepokojeniu reaguje na każdy podejrzany obiekt czy ruch. Śpiew rzadko słyszany, jest to cichy świergot i gardłowe „gadanie” (niektórym przypomina paplanie brzuchomówcy). Potrafi naśladować głosy, z którymi zetknęła się podczas koczowania – innych ptaków (zwłaszcza myszołowa), a także ssaków np. miauczenie kota czy piszczenie kół od wozu. Skrzeczenie sójek, według niektórych nazywanych „strażnikami lasów”, pełni nie tylko funkcje sygnalizacyjne dla innych osobników tego gatunku, ale i dla pozostałych ptaków i ssaków. Pojawienie się tego ostrego okrzyku sprawia, że stają się czujne i wypatrują ewentualnego niebezpieczeństwa.”
Zachowanie(z wikipedi):
„Lot na dłuższych dystansach raczej powolny, ciężki, trzepoczący, nierównomierny, wydaje się nieporadny i chwiejny; natomiast w lesie potrafi latać dość szybko i zwinnie. Dość skryta, widywana częściej dopiero poza sezonem lęgowym, kiedy to nie jest już tak ostrożna i w poszukiwaniu pokarmu może zapuścić się na otwarty teren. Jest ruchliwa i często przelatuje pomiędzy gałęziami. Często wylatuje nagle z gniazda i straszy drapieżnika głośnym skrzeczeniem. Służy to temu, aby drapieżnik nie powracał w stronę gniazda.
Jesienią jest bardzo aktywna, gromadzi wtedy zapasy jedzenia na zimę, głównie żołędzi. Sójki mogą się wtedy łączyć w stadka rodzinne lub większe, składające się głównie z młodych ptaków, i przemieszczać na mniejsze lub większe odległości (średnio ok. 600 km). W piękne, słoneczne jesienne dni można czasem zaobserwować wędrówki północnych osobników na południe. Wtedy na niebie widać jedną sójkę lecącą za drugą, które choć lecą pojedynczo pozostają w zasięgu wzroku. Zdarza się, że widząc miejscowe osobniki zatrzymują się w danym miejscu na odpoczynek i by zaspokoić głód w lasach bukowych i dębowych (o tej porze owoce tych drzew są jej głównym pokarmem). Większość ptaków prowadzi jednak ściśle osiadły tryb życia. Ta jesienna aktywność, nie prowadząca jednak do odlotu, była źródłem powstania powiedzenia „wybierać się jak sójka za morze” (niektóre jedynie migrują do Południowej Europy, ale nie wylatują dalej).”
Środowisko(z wikipedi):
„Sójka jest typowym ptakiem leśno-parkowym
Typowy ptak leśno-parkowy. Występuje licznie w lasach liściastych i mieszanych o bogatej strukturze (zwłaszcza z dębami), ale również w niewielkich lasach pomiędzy polami i łąkami, młodnikach, porębach, zadrzewieniach śródpolnych, dosyć często w parkach, sadach i ogrodach, na półotwartych obszarach z grupami drzew, od nizin po górną granicę lasu w górach. Ostatnio coraz częściej spotykana w miejskich zadrzewieniach, parkach i dużych, zdziczałych ogrodach. Nie jest więc wybredna w wyborze środowiska życia, choć unika obszarów bezleśnych i mocno prześwietlonych lasów.”
Pożywienie(z wikipedi):
„Urozmaicone i zależne od pory roku, ale przeważa pokarm roślinny. W lecie żywi się owadami i ich larwami, poczwarkami, ślimakami, małymi bezkręgowcami i innymi drobnymi zwierzętami, w tym gryzoniami, jaszczurkami, młodymi ptakami i jajami wybieranymi z gniazd. To nimi karmi najczęściej swe młode. Nie gardzi również czereśniami. Preferuje też orzechy laskowe i bukiew. Późnym latem i jesienią żywi się głównie żołędziami, owocami buku, pączkami drzew, orzechami i innymi nasionami drzew, które w obfitszych latach gromadzi w większych ilościach w różnych miejscach w ziemi, ściółce leśnej, w dziuplach, szczelinach drzew, między korzeniami, pod płatami kory lub mchu. Przyczynia się w ten sposób do rozsiewania dębu, który jest gatunkiem ciężkonasiennym. Często bowiem sójki zapominają o swych spiżarniach lub nie potrafią ich odnaleźć pod pokrywą śniegu. Zjada też bukiew i orzechy laskowe. Na polach znajdujących się przy lasach zbiera ziarna. Przyczynia się do niszczenia szkodników leśnych zamieszkujących głębie drzewostanów, gdzie nie docierają inni przedstawiciele krukowatych.
Żeruje przeważnie w koronach drzew, a rzadziej na ziemi.”
Okres lęgowy(z wikipedi):
„Wyprowadzają jeden lęg w roku, pod koniec kwietnia i w maju (najpóźniej spośród ptaków krukowatych występujących w Polsce). W przypadku utraty pierwszego lęgu (co jest częste), para powtarza go.”
Toki(z wikpedi):
„W okresie rozrodczym sójki tworzą pary. Nim rozpoczną wyprowadzanie lęgów gromadzą się w mniejsze grupy na konkretnych drzewach i w trakcie kłótni i szczebiotania dochodzi do łączenia się samców z samicami. Pary są monogamiczne.”
Gniazdo(z wikipedi):
„W środkowej partii korony, w rozwidleniu gałęzi tuż przy pniu, głównie drzewa iglastego, rzadziej liściastego, czasem krzewu, najczęściej na wysokości 1 – 5 m. Luźna, dość płaska i mała konstrukcja ze zręcznie splecionych patyków i gałązek, na której znajduje się wyściółka z miękkich części roślin, traw, włosia, korzonków, piór czy mchu. Konstrukcję budują oboje przyszli partnerzy, razem też wysiadują jaja i karmią młode. W jego pobliżu ptaki zachowają się skrycie tak, że dostrzec je tam można tylko przypadkiem.”
Jaja i wysiadywanie(z wikipedi):
„Pod koniec kwietnia lub w maju, w odstępach jednodniowych, samica składa 5–7 jaj. Jaja są równobiegunowe, niemal kuliste, czysto białe, czasami szarawe lub zielonkawe, nakrapiane szarobrązowe gęściej na tępym końcu, o średnich wymiarach 40×33 mm. Skorupa jest gruboziarnista. Wysiadywanie trwa od złożenia pierwszego lub drugiego jaja przez 16–17 dni. W powtarzanych lęgach (pod koniec maja lub w czerwcu) składane są zwykle już tylko 3–4 jaja. Oboje rodzice opiekują się lęgiem i utrzymują stały kontakt głosowy, ale koło gniazda raczej się nie odzywają.”
Pisklęta(z wikipedi):
„Pisklęta, gniazdowniki, opuszczają gniazdo po ok. 21–22 dniach. Jeszcze przez ok. 3 tygodnie są dokarmiane przez rodziców. Później nadal trzymają się blisko rodziców, którzy ostrzegają je głosem lub nawet czynnie bronią przed drapieżnikami.”
Status i ochrona(z wikipedi):
„Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową.”
sójka w kulturze(z wikipedi):
„Sójka symbolizowała niegdyś bezsensowne gadulstwo. W wierszu Sójka Jana Brzechwy błędnie zostaje wypowiedziane zdanie: „Wybiera się sójka za morze, ale wybrać się nie może”, gdyż tak naprawdę sójki zimują na południu, a w Polsce zimą przebywają osobniki z północy Europy[potrzebne źródło]. Ptaka w zimowej scenerii przedstawił Józef Chełmoński na obrazie „Sójka”.’ Warto przeczytać 😛
Warszawa, dzień, sójka na drzewie. Znaczy trzeba zmienić opis. Pozdrawiam
W Białymstoku wystepuje bardzo licznie, zaklada gniazda w moim ogrodzie :)))
witam
mieszkam w centralnej polsce (powiat Łask).
Sójka jest gościem na moim podwórku już drugi rok. Siada na ogrodzeniu,na krzewach,drzewach.wczoraj po raz pierwszy widziałam jak agresywnie atakuje małe ptaki.W końcu jednego złapała i rozszarpała na moich oczach,to był okropny widok.nie myślałam że tak ładny ptak jest agresywny 😥
Jestem nad morzem w okolicy Władysławowa i właśnie widziałem Sójkę w ogrodzie a mamy 1 listopada.
No właśnie, z tymi górami to jakaś bzdura. Wystarczy zajrzeć do Atlasu Warszawy – Atlasu Ptaków 1962-2000 aby dowiedzieć się, że sójka zamieszkuje również lasy, cmentarze, parki miejskie, tereny zalesione. U mnie w Wawrze – dzielnicy Warszawy, osobiście dokarmiam przynajmniej jedną lub dwie parki sójek – przylatują do mnie na balkon do karmnika 🙂