Gawron występuje w szerokim pasie od Wielkiej Brytanii i Francji, północnych Włoch, Jugosławii i Rumunii po Bałtyk, i dalej na wschód aż do Azji Środkowej i Wschodniej. W Polsce jest średnio licznym, a lokalnie licznym gatunkiem lęgowym niżowej części kraju.
W zimie gawron nocuje w koronach wysokich drzew, w dużych stadach. Rano grupy gawronów wylatują daleko na żerowiska, na pola i łąki. Wieczorem powracają tą samą trasą na noclegowisko. Często żerują również w miastach.
Do miejsc łęgowych ptaki te powracają w marcu. Okres lęgowy trwa od marca do kwietnia. Wyprowadzają jeden lęg w roku. Gawron lubi tereny o otwartym krajobrazie. Występuje na nizinnych polach i łąkach z rozproszonymi laskami, grupami drzew lub zaroślami wzdłuż strumieni. Zakłada gniazda również na brzegach lasów lub w parkach i na cmentarzach. Gawron gnieździ się w koloniach. Na jednym drzewie może znajdować się wiele gniazd. W marcu gawrony naprawiają stare gniazda lub budują nowe z ułamanych gałązek, gliny, mchu, korzonków i suchej trawy. Gniazdo buduje samica i samiec. Gdy jedno z nich odlatuje po budulec, drugie często pozostaje przy gnieździe, ponieważ budulec bywa kradziony przez inne gawrony. Samica składa 3?5 zielonkawych, brązowo plamkowanych jaj, które wysiaduje przez 16?18 dni, a samiec regularnie przynosi jej pokarm. W pierwszych dniach po wykluciu się piskląt samica rzadko opuszcza gniazdo i jest nadal karmiona przez samca. Pokarm przynoszą oboje rodzice w specjalnej torbie podgardla. Karmienie piskląt zajmuje około 30 dni.
Pożywienie gawronów jest bardzo zróżnicowane. Zjadają owady, dżdżownice, ślimaki, małe ssaki, często padlinę, ziarno różnych zbóż, resztki ziemniaków, jagody itp. W noclegowiskach można znaleźć zwrócone resztki pokarmu. Gawron odlatuje w październiku. Ptaki ze środkowej Europy odlatują na zachód, do miejsc gdzie żyją populacje osiadłe. Gawrona można łatwo odróżnić od wrony po całkowicie czarnym ubarwieniu z silnym purpurowoniebieskim połyskiem. U ptaków dorosłych wyraźna jest biaława, naga skóra wokół podstawy dzioba. Młode przed ukończeniem pierwszego roku życia mają podstawę dzioba pokrytą piórami.
Gawron ma jeszcze inne charakterystyczne cechy ? wysmukły i bardziej wydłużony dziób, oraz ?nogawice” ? zmierzwione pióra pokrywające nogi. Pióra wierzchu głowy są szerokie, z zaokrąglonymi końcami. Osobniki obu płci mają podobny wygląd.