Grubodziób występuje w Eurazji i północnej Afryce.
Ptak ten ma najmocniejszy dziób.Krępa budowa, krótki ogon i masywny dziób nadają sylwetce ptaka ociężały wygląd. Ten mieszkaniec lasów liściastych i mieszanych, odżywiający się głównie nasionami takich drzew, jak grab, wiąz i buk, słynie także z rozłupywania orzechów laskowych albo pestek wiśni i śliw.
Doświadczalnie stwierdzono, że dla zgniecenia pestki oliwki – którą grubodziób rozłupuje bez trudu – trzeba zastosować nacisk 45 kg. Wydaje się to niewykonalne dla tak małego ptaka!
To jeden z najoryginalniejszych naszych ptaków. Efekty pstrego ubarwienia w rozmaitych tonacjach beżu i brązu, porozrywanych okienkami białych i czarnych pól, wzmacnia fantazyjne ponacinanie i ufryzowanie środkowych lotek.
Niezwykłą sprawność w rozłupywaniu twardych nasion grubodziób zawdzięcza dużej, wzmocnionej czaszce, tęgiemu dziobowi i silnym mięśniom policzkowym.
Grubodziób jest mistrzem ukrywania się w zieleni, skąd bacznie śledzi wszystko dokoła. Najłatwiej obserwować go podczas kwietniowych toków. Wtedy samiec raz po raz przelatuje z jednego wierzchołka drzewa na drugi; w locie pstrokatość jego szaty uwidacznia się najdobitniej.
W gęstwinie drzew takie upierzenie kamufluje grubodzioba znakomicie, a zresztą dzięki masywności dzioba nie sprzedałby tanio swojej skóry.