Ptaki z rodzaju Mergus są nurkującymi przedstawicielami rodziny kaczkowatych; ich cienki dziób ma drobne ząbki ułatwiające przytrzymywanie śliskich ryb. Samiec ma ciemnozieloną głowę z rozczochranym czubem, białą opaskę na szyi i rdzawobrązową pierś, samica brązowawą głowę. Długość 56 cm, siąg 80 cm.
Szlachar gniazduje pod krzewami w pobliżu płytkich zatok Bałtyku, rzadko nad Morzem Północnym. Częsty ptak przelotny i gość zimowy ze Skandynawii.
Rzadziej niż szlachar gnieździ się nad Bałtykiem większa od niego nurogęś (Mergus merganser). Jej samiec ma pierś i boki białe z łososiowym odcieniem, samica białą szyję odcinającą się od brązowej głowy.
Szlachar