Żołna jest eleganckim, bogato ubarwionym mieszkańcem obszarów ciepłych i suchych położonych na południu Europy, w Azji i w północnej Afryce. Północna granica jej areału nie jest zbyt stała i w okresie bardzo ciepłej wiosny może się przesunąć daleko na północ. Żołny lubią tereny z rzadka zalesione, szczególnie leżące w sąsiedztwie rzek ze stromymi, gliniastymi lub piaszczystymi brzegami. Najczęściej gniazdują w większych lub mniejszych koloniach. Gniazdo stanowi jama będąca zakończeniem korytarza o długości 3/4 – 2 m, który oboje rodzice wygrzebują dziobem w ścianie brzegu rzeki. Jest to bardzo wyczerpująca praca, która trwa rzadko kiedy krócej niż dwa tygodnie. Wysiadywaniem jaj i karmieniem młodych zajmują się oboje rodzice. Wyłącznym pożywieniem żołn są owady latające (głównie błonkoskrzydłe), bardzo zręcznie chwytane w locie. Jednak o rodzaju pokarmu decyduje dostępność owadów. W wielu miejscach na przykład najczęstszą zdobyczą żołn są ważki lub inne tego typu owady. Żołny żyją w grupach, często siadają na wysoko położonych miejscach z dobrym widokiem na okolicę. Ich lot wydaje się promieniować radością wynikającą z możliwości poruszania się w powietrzu, co potęguje jeszcze wspaniała kombinacja ich barw. Często w locie słychać wysokie, radosne trele brzmiące jak ?pirri pirri pirri”.
Kark i przednia część grzbietu czerwonobrązowe, podgardle żółte, podkreślone czarną obrożą, pręga idąca przez oko czarna, spód turkusowy, dziób lekko wygięty. Pożywieniem są błonkoskrzydłe (pszczoły, osy, trzmiele), czasem ważki. Biotop to tereny skąpo zadrzewione, w pobliżu rzek z urwistymi, gliniastymi lub piaszczystymi brzegami. Areał lęgowy – południowa Europa, Azja i Afryka Północna. Okres lęgów przypada na maj-czerwiec.
Miejsce zimowania to tropikalne tereny zachodniej i południowo-wschodniej Afryki do jej krańca południowego. Okres wędrówek: wrzesień i koniec kwietnia-maj.
Forma wędrówki: wędrowna.
Żołna
