Jest to słodkowodna, zimnolubna ryba łososiokształtna, gatunek typowy lipieniowatych (Thymallinae syn. Thymallidae).
Ryba ta dorasta przeciętnie do 30-40, maksymalnie do 60 cm długości. Rekord świata to 2,18, ale jego średnia waga nie przekracza 1 kg. Ciało ma lekko spłaszczone i małą głowę. Otwór gębowy niewielki, przedni, z drobnymi zębami, szczęka górna nieco dłuższa od dolnej. Łuski są duże, mocno osadzone w skórze. Młode osobniki są srebrzysto-jasnozielone z niebieskawymi plamami na bokach. Osobniki starsze mają grzbiet szarozielony, zielonkawe boki i biały brzuch. Na bokach podłużne ciemne smugi odpowiadające poszczególnym rzędom łusek. Płetwy nieparzyste mają bladofioletowy odcień, płetwa grzbietowa jest długa, wysoka i ozdobiona kilkoma rzędami czerwonych i czarnych plamek. Całe ciało ma metaliczny połysk. Płetwy grzbietowa, odbytowa, i piersiowe większe u samców niż u samic. Dymorfizm płciowy zaznacza się większymi rozmiarami samców oraz ? w okresie godowym ? ich jaskrawym ubarwieniem i powiększoną płetwą grzbietową.
Wymiar ochronny – 30 cm, okres ochronny przypada na 1 marca ? 31 maja.
Lipień pospolity występuje na obszarze od zachodniej Walii, Francji i północnych Włoch do Morza Białego. Brak go w południowej Europie, północnejSkandynawii i Irlandii. W Polsce występuje głównie w rzekach Pomorza, Karpat i Sudetów. Zasiedla głównie rzeki, rzadko spotykany w jeziorach. Latem przebywa na kamienistych płyciznach, zimą przenosi się do głębszych wód.
Lipień żywi się głównie larwami chruścików, jętek i innych owadów oraz owadami zbieranymi z powierzchni wody, a także mięczakami i innymi bezkręgowcami. Duże osobniki zjadają również ryby, a nawet ssaki.
Chętnie grupuje się w niewielkie stadka. Żyje przeciętnie 4?5 lat, maksymalnie 14. Jego liczebność i rozmieszczenie ze względu na krótkowieczność są zmienne. Jest bardzo wrażliwy na zanieczyszczenia wody.
Samce dojrzewają płciowo w 2 lub 3 roku życia, a samice w 4. Wiosną, w okresie tarła, lipień podejmuje krótkie wędrówki poszukując żwirowych lub kamienistych tarlisk z dobrze natlenioną wodą, które znajduje przeważnie w niedużych dopływach. Tarło obywa się w temperaturze 6?8 °C. Ikra ma barwę bursztynową, jest zasypywana w piasku przez samca, który broni jej przez 2?3 tygodnie inkubacji. Często w jednym gnieździe składa jaja kilka samic.
Lipień pospolity nie występuje licznie, dlatego nie ma większego znaczenia w połowach. Jest natomiast hodowany w stawach hodowlanych. Bardzo ceniony wędkarsko ? poławiany głównie przez wędkarzy łowiących na sztuczną muchę. Spotykany w akwariach publicznych.
Lipień pospolity
