Jeż jest największym owadożernym ssakiem w naszym kraju. Jego ciało ma długość 20-29 cm, a ogon 2-5 cm. Waży 450-1400 g. Zamieszkuje lasy liściaste i mieszane oraz ogrody, parki i zarośla zadrzewień śródpolnych.
Jeż jest zwierzęciem aktywnym o zmierzchu i w nocy. W październiku, przy temp. powietrza poniżej 8°C, zapada w sen zimowy, który trwa około 5 miesięcy. Przebywa wówczas w całkowicie zamkniętym gnieździe. Jest to duży kłąb siana, liści lub mchu, ukryty w zaroślach, w zagłębieniu gleby. Wnętrze gniazda jest wymoszczone mchem, suchą słomą i piórami. Jego temperatura ciała, wynosząca normalnie około 34°C, spada w tym czasie prawie do temperatury otoczenia. Nie pobiera pokarmu – zużywa zapas tkanki tłuszczowej. W marcu, tuż po przebudzeniu się jeży ze snu zimowego, zaczyna się okres godowy. Ciąża trwa około 5-6 tyg. Młode rodzą się w dobrze wymoszczonym legowisku. Są ślepe i pokryte miękkimi, białymi igłami. Oczy otwierają po około 2 tygodniach. Przez okres 40-50 dni pozostają pod opieką matki.
Podstawowym pożywieniem jeża są owady, ślimaki, dżdżownice oraz młode myszy. Poluje on także na żaby, jaszczurki i węże. Jest mało wrażliwy na jad żmij.
W ciągu dnia jeż przebywa w kryjówce (pod liśćmi, w dziupli itp.). Zaniepokojony zwija się w prawie zamkniętą kulę nastroszona igłami. W tej pozycji może przebywać bardzo długo, gdyż mięsień napinający skórę z kolcami nie zużywa zbyt dużej ilości energii. Jeż żyje około 8-10 lat. Ze względu na tępienie wielu owadów, głównie szkodników, w ogrodach i lasach jest bardzo pożyteczny. Jego naturalnymi wrogami są głównie lisy, borsuki i ptaki drapieżne. Ogromnym zagrożeniem jest dla niego stale rosnący ruch pojazdów na drogach. Wiele jeży ginie bowiem nocą pod kołami samochodów.
Jeż europejski
